• Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Firma Tanıtımı
    • Esenyurt Hurdacı Firma
    • Esenyurt Hurdacı Firması
    • Alo Hurdacı Firma
    • Adrese Gelen Hurdacı
    • Hurdacı Belgesi Almak
    • Buraya En Yakın Hurdacı
    • Hurdacı Firması Açmak
    • Hurdacı Telefonu
    • Profesyonel Hurdacı
    • Hurdacı Sitesi
    • Hurdacı Telefon Numarası
    • Hurdacı Olmak
  • İletişim
Gündem Haberleri
No Result
View All Result
  • Login
  • Anasayfa
  • Dünya
  • Siyaset
  • Ekonomi
  • Sanat
  • Kültür
  • Politika
  • Yaşam
    Bulgur nedir? Yararları nelerdir? Nasıl kullanılır?

    Bulgur nedir? Yararları nelerdir? Nasıl kullanılır?

    Sabahları memnun uyanmanın yolları

    Sabahları memnun uyanmanın yolları

    Yaz aylarında yapılan beslenme hataları!

    Yaz aylarında yapılan beslenme hataları!

    Soğuk suya atlamak çok tehlikeli olabilir!

    Soğuk suya atlamak çok tehlikeli olabilir!

    Kuş Uçuşu ve Mezarlık tepede: Tekçe Akalay, iki diziyle Netflix Türkiye Top 10 listesinde

    Kuş Uçuşu ve Mezarlık tepede: Tekçe Akalay, iki diziyle Netflix Türkiye Top 10 listesinde

    Geceleri sık sık idarara mı çıkıyorsunuz aman dikkat!

    Geceleri sık sık idarara mı çıkıyorsunuz aman dikkat!

    Trending Tags

  • Teknoloji
İletişim
  • Anasayfa
  • Dünya
  • Siyaset
  • Ekonomi
  • Sanat
  • Kültür
  • Politika
  • Yaşam
    Bulgur nedir? Yararları nelerdir? Nasıl kullanılır?

    Bulgur nedir? Yararları nelerdir? Nasıl kullanılır?

    Sabahları memnun uyanmanın yolları

    Sabahları memnun uyanmanın yolları

    Yaz aylarında yapılan beslenme hataları!

    Yaz aylarında yapılan beslenme hataları!

    Soğuk suya atlamak çok tehlikeli olabilir!

    Soğuk suya atlamak çok tehlikeli olabilir!

    Kuş Uçuşu ve Mezarlık tepede: Tekçe Akalay, iki diziyle Netflix Türkiye Top 10 listesinde

    Kuş Uçuşu ve Mezarlık tepede: Tekçe Akalay, iki diziyle Netflix Türkiye Top 10 listesinde

    Geceleri sık sık idarara mı çıkıyorsunuz aman dikkat!

    Geceleri sık sık idarara mı çıkıyorsunuz aman dikkat!

    Trending Tags

  • Teknoloji
No Result
View All Result
Gündem Haberleri
No Result
View All Result

Büyüyle büyüyen insanlık

by Haber Özel
1 Mart 2022
Reading Time: 7min read
0 0
0
Büyüyle büyüyen insanlık

Çiler Çilingiroğlu*

Bunlarda İlginizi Çekebilir

Emirali Yağan: Eksik bırakılmış bir yapıttır hayat

50. İstanbul Müzik Şenliği Hayat Uzunluğu Muvaffakiyet Mükafatı, Çinli bestekar Tan Dun’a verildi

Şair Mehmet Çetin ve Emirali Yağan Dersim’de anılacak

Erich Fromm demiş ki, “insan, kendi varoluşunu bir sorun olarak gören ve onu çözmesi gereken tek hayvandır.” Malum, insan, bu dünyada üstesinden gelemediği, bir türlü içinden çıkamadığı, açıklayamadığı yahut anlayamadığı güç durumlarla karşılaşır. Bu üzere kuvvetli anlarda lakin bu olaylara bir mana ve bedel yükleyerek, öteki bir deyişle, onları ideleştirerek ömrünü sürdürür.

Hayatın belirsizlikleri, kaygılar, geleceği bilme isteği, inançta olma isteği, toplumsallaşma muhtaçlığı ve çaresizlik üzere his ve fikir durumları, özbilinç sahibi bu “sorunlu hayvanı” zihnin ve algılarının ötesinde bir ruhlar dünyası olduğuna dair güçlü inanca yöneltmiş olmalı. Cihanın, kültürün ve günlük hayatın söylenceye dayalı açıklamaları korkularını azaltmış ve belirsizliklerden sıyrılarak varoluş problemleriyle başa çıkmasını sağlamıştır. Eski insan, kendi topluluğunun ve cihanın görünür olanın ötesinde derin mistik özellikler taşıdığına inanmış, bunları göze görünmeyen, fecî ve özel güçleri olan kimi manevî yahut şeytani varlıklarla birlikte hayal etmiştir. Bu yüzden, büyü, fal ve tılsım üzere kültürün üniversal mistik ögeleri bir var olma, hayata tutunma ve şuur sıkıntısıyla baş etmeye yönelik eforlar ve pratikler olarak yorumlanabilir.

Böylelikle bilinemez, evvelce kestirilemez ve açıklanamaz olay ve olgulara karşın ömrü sürdürmek, onu manalandırmak ve hatta bu meçhullükten medet ummak mümkün hale gelir. Fal ile geleceğe yönelik yorumlarda bulunularak bilinmezlikten haber verme, bilinmeyene erişme dileğini sağlarken, tılsım sayesinde insanüstü güçlere sahip olduğu düşünülen makûs ruhlardan, makûs durumlardan, kara büyü ve hastalıklardan korunur.

BÜYÜ VE BÜYÜCÜ

Trois-Frères mağarasından Üst Paleolitik periyoda ilişkin karışık yaratık imgesi.
İnsan bacakları, penisi ve dans eden pozuyla müzikli bir ayin yapan ve hayvan ruhuna bürünmüş bir büyücü olabilir.

Büyü, tıbbımızın birinci ve neredeyse tek güvendiği kavram olmuş, anlamlandıramadığı şeylerden kendini onun sayesinde korumuştur. Bu manada büyüyü; düzgün ya da berbat tarafta tesir ederek insanın mevcut durumu değiştirmek, yönetmek, yönlendirmek için çağırdığı ruh, cin, iblis üzere doğaüstü güçlere başvurma hareketi olarak tanımlayabiliriz. Başka bir deyişle tabiatta bâtın güçler bulunduğu ve bu güçlerle münasebet kurulabileceği fikrine dayanan, kimi objeler de kullanarak somut gayelere yönelik hareketlerin tümü büyüdür. Yatıştırıcı ya da uyarıcı fonksiyon görmesi, rahatlama, insanlara yürek, umut ve direngenlik vermesi ulaşılmak istenen somut hedeflerdir. İnsan kültürünün üniversal özelliklerinden biri olan büyü, çeşidimizin bilinmeyeni bilme ve denetim edip yönetebilme istencinden beslenir. Büyü, ritüeller aracılığıyla harekete dökülür ve daima yinelenmesiyle hayata bir düzenlilik getirerek onu örgütler.

Büyücü, yeterli ya da makûs ruhlarla konuşabilen, hastaları düzgünleştiren, hayvan davranışlarını denetim eden ve yağmur yağdırmak üzere hava olaylarına tesir edebilen özel güç ve maharetlere sahip kişidir. Tinsel dünyaya geçişin bilgisine sahip ve tam da bu nedenle hürmet gören özel statü sahibi bireylerdir büyücüler. Çoklukla büyücüler ona güç veren ve rehberlik yapan bir hayvan-yardımcıyla ilgi kurar, ya da bir hayvanın ruhuna bürünerek törensel performansını stantlar.

Tarih öncesi toplumlarda büyücülerin en temel fonksiyonu ve niteliği, başta karaciğer olmak üzere çeşitli hayvanların iç organlarına bakarak geleceği okumaları yahut ateşe attığı kemiklerdeki çatlama ve yarıklara nazaran kehanette bulunabilmeleridir. Mesela kabile üyelerinin av sırasında karşılaşacağı mümkün tehlikeleri, av ve kamp için hakikat yer seçimlerini bildirir. Av sırasında ya da hastalık karşısında bitkilerden yaptığı karışımları büyüyle bir ortada kullanarak birebir vakitte kümenin şifacısı olarak misyon üstlenebilir. Birçok fonksiyonunun yanı sıra topluluklar ortasında savaş yapılmasına karar verme, kurban merasimleri, doğal afet ya da kıtlığın uzunluk verdiği vakitlerde neler yapılacağı büyücülerin karar vermede faal olduğu başka alanlardır.

Büyücünün bu ayrıcalıklı durumu, toplum içerisinde statü farklarının oluşmasına neden olmuş olabilir. Fakat kültürel antropoloji literatürünü incelediğimizde, büyücü yahut şaman üzere özel statülü bireylerin olduğu toplumların büyük bir kısmının eşitlikçi yapılara sahip olduğunu görürüz. Bu tipte topluluklarda, bir büyücü yahut şaman lakin ritüelin yapıldığı mühlet boyunca ayrıcalıklı bir statüye sahiptir. Ritüellerin gerçekleşmediği, günlük hayatın sürdüğü vakitlerde büyücüler rastgele bir topluluk üyesi olarak görülür. Ne vakit ki, büyücü statüsü ritüellerin dışında sürmeye başlar ve büyücülük nitelikleri kuşaktan nesile -mesela babadan oğula yahut anneden kızına- aktarılır hale gelir, işte o vakit, büyücülerin toplumsal statüsü kurumsallaşarak daima bir ayrıcalığa dönüşür. Bu üzere durumlarda, insanüstü güçlerle bağlantı kurabilenler giderek topluluğun idaresinde de daha fazla kelam sahibi olmaya başlayabilir; bu kazanılan politik ayrıcalığı topluluk içi egemenlik münasebetleri tesis etme, koalisyonlar oluşturma ve yöneten/yönetilen üzere farklı toplumsal katmanlar oluşturmakta kullanabilirler.

DÜNYANIN BİRİNCİ BÜYÜCÜLERİ

Günümüzden 50 ila 10 bin yıl öncesinde, yani Üst Paleolitik devirde Avrupa’da yaşamış Buz Çağı avcı-toplayıcıları bize güçlü bir arkeolojik miras bırakmıştır. Bilhassa Fransa, İspanya, Avusturya ve Almanya’dan âlâ bilinen bu derin miras içinde devrin büyücüleriyle ilgili ipuçları sunan mağara fotoğrafları, müzik aletleri ve heykelcikler üzere sanatın doğuşunu haber veren eserler yer alır.

Üst Paleolitik insanı tahminen de tabiata içkin tinsel güçlerin öfkesini yatıştırma, onlarla uzlaşma ve denetim etme uğraşı içindedir. Bu eforun yansıması olarak mağara duvarlarına, tavanlarına ve erişmesi sıkıntı karanlık galeriler içine görkemli fotoğraflar çizer. Çoğunlukla Buz Çağı’nın bizon, gergedan, mamut, at, mağara aslanı ve mağara ayısı üzere yabanıl hayvanlarını betimleyen beşerler, onların ruhlarını büyüyle denetim ettiklerine, kendilerine boyun eğdirerek zararsız hale getirdiklerine ve daha başarılı avlar gerçekleştirdiklerine inanmış olabilirler.

Eliade’ye nazaran, devrin insanları hayvanları, insanın üstün güçlerle donatılmış benzerleri olarak görmekte, insanın hayvana ve hayvanın da beşere dönüşebileceğine; ölülerin ruhlarının hayvan vücuduna girebileceğine ve makul bir bireyle belli bir hayvan ortasında gizemli bağlar bulunduğuna inanmaktaydı.

Örneğin Fransa’nın güneybatısındaki Trois-Frères mağarasındaki 75 cm. uzunluğunda, 50 cm. genişliğinde bir fotoğrafta büyük boynuzları olan bir geyik başı, baykuş yüzü, kurt kulakları ve dağ keçisi sakalıyla tasvir edilmiştir. Kollarının ucu ayı pençeleri üzere olup gerisinden uzun bir atkuyruğu sallanır. Bu tasvir “Yabanıl Hayvanların Efendisi” yahut onu canlandıran bir büyücü olarak yorumlanırken beşere ilişkin özellik sergileyen şeyler yalnızca bacakları ve cinsel organıdır. Bu belirli ki, farklı hayvanların değerli özelliklerinin birbirine karıştırılarak tasvir edildiği bir ürkünç yaratıktır. Bu karışık yaratığın dansçı duruşu, insan bacakları ve penisi onun erekte halde danslı ayin gerçekleştiren bir büyücü olduğunu gösterebilir.

Chauvet mağarasında bir sarkıt üzerinde resmedilmiş bir bayan imgesi ve onun üzerine sonradan işlenmiş muhtemel bir
bizon-adam formunda büyücü resmi.

Günümüzden 36 bin yıl öncesinden fotoğraflara sahip Fransa’daki Chauvet Mağarası’nda kömürle boyanmış bir bayan figürü ve onunla bağlı “bizon-adam” yahut “büyücü” tasviri dikkat caziptir. Bayan imgesinin en besbelli kısmı üçgen biçimindeki pübik bölgesidir. Yabanıl hayvanlar ve av sahnelerinin olduğu galerinin en merkezi yerinden, tavandan sarkan büyükçe bir sarkıt üzerine çizilmiştir. Vulvayla temsil edilen bayan imgesiyle bizon-adamın biraradalığı mağara içinde bayan ve erkek büyücüler tarafından yapılan ömür ve vefata dair ritüellerle ilgili bize ipucu veriyor olabilir mi?

Almanya’nın Stadel Mağarası’nda bulunmuş olan ve günümüzden 40-35 bin yıl öncesine ilişkin mamut kemiğinden çakmaktaşı aletlerle üretilmiş olan 31 cm. uzunluğundaki “aslan-insan” heykelciği tıpkı periyodun diğer bir mümkün büyücü tasviridir. Aslan-insan heykelciğinin yalnızca 3 cm. uzunluğundaki bir gibisi yakın vakitte Almanya’daki Hohle Fels mağarasında bulundu. Hohle Fels’deki araştırmayı yürüten Nicholas Conard, aslan-insan heykelciklerinin bölgedeki avcı-toplayıcıların müşterek inanışları, törensel uygulamaları ve her topluluğun bir büyücüsü olduğuna işaret ettiği görüşünde.

Stadel mağarasında bulunmuş olan
aslan-insan heykelciği. Üst Paleolitik devrin
büyücü tasvirleri olarak yorumlanıyor.

Bu mağaralarda vakit zaman heykelciklerle bir ortada keşfedilen müzik aletleri, tahminen de galeriler içinde müzikli merasimlerin yapıldığını bize söylüyor. Bence şurası kesin ki, Üst Paleolitik sanatı dünyanın somut varlıklarını tasvir etmeye çalışan din dışı bir uğraş değildi. Bu çarpıcı imgelerin çok daha kıymetli bir fonksiyonu vardı. Fromm’un bize hatırlattığı üzere, insanın kozmosu manalı ve ömrü bedelli kılabilmek için özbilinciyle baş etmesi gerekliydi. Şu tekinsiz gezegende, kendini bilmek üzere psişik bir yükle hayatı sürdürmek zorunda olan beşerler, lakin ve lakin büyücüler aracılığıyla ruhlarla bağ kurduğunda hayattaki derin manası ve dinginleştirici döngüselliği keşfediyordu. Bu açıdan baktığımızda, dans, fotoğraf, kıssa anlatıcılığı ve müzik, çeşidimizin soyunu devam ettirmesini mümkün kılan temel taşları olarak görülebilir. Büyü, fal ve tılsım yaşama mana ve kıymet katma uğraşındaki insan kültürünün biricik ve üniversal eserleridir. Boşuna dememişler: “Fala inanma, falsız kalma!”

* Doç. Dr. / Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Kısmı, Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi Anabilim Kısmı

  • Hurdacı firma
Tags: BüyüGüçHayvanİnsanMağara
ShareTweetShare

Related Posts

Emirali Yağan: Eksik bırakılmış bir yapıttır hayat
Kültür

Emirali Yağan: Eksik bırakılmış bir yapıttır hayat

22 Aralık 2022
50. İstanbul Müzik Şenliği Hayat Uzunluğu Muvaffakiyet Mükafatı, Çinli bestekar Tan Dun’a verildi
Kültür

50. İstanbul Müzik Şenliği Hayat Uzunluğu Muvaffakiyet Mükafatı, Çinli bestekar Tan Dun’a verildi

9 Temmuz 2022
Şair Mehmet Çetin ve Emirali Yağan Dersim’de anılacak
Kültür

Şair Mehmet Çetin ve Emirali Yağan Dersim’de anılacak

9 Temmuz 2022
Beyoğlu’nda adım başı sanat
Kültür

Beyoğlu’nda adım başı sanat

8 Temmuz 2022
Nudiye’nin haykırışına kulak verin
Kültür

Nudiye’nin haykırışına kulak verin

8 Temmuz 2022
Vizyonu cinler mi çarptı?
Kültür

Vizyonu cinler mi çarptı?

8 Temmuz 2022

Önerilen Haberler

Katy Perry’nin şanssız anları! Sahnede pantolonu yırtıldı

Katy Perry’nin şanssız anları! Sahnede pantolonu yırtıldı

5 Nisan 2022
Büyükçekmece Gölü’nde yosun artışı! Belediyeden açıklama geldi

Büyükçekmece Gölü’nde yosun artışı! Belediyeden açıklama geldi

20 Mayıs 2022
İbrahim Çelikkol ile Mihre Çelikkol tek celsede boşandı!

İbrahim Çelikkol ile Mihre Çelikkol tek celsede boşandı!

20 Mayıs 2022

Popüler Haberler

  • Gökhan Yavuz Demir: Bu memlekette kıymetinizi ortaya koymak için ölmenizi beklerler

    Gökhan Yavuz Demir: Bu memlekette kıymetinizi ortaya koymak için ölmenizi beklerler

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Sokak ortasında silahlı çatışma! 1 kişi hayatını kaybetti

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Yüz tiplerine nazaran gelin saç modelleri

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • İzmir Müze Müdürü, yolsuzluk argümanıyla misyondan alındı

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • 7-13 Mart haftası burç yorumları – Haftalık burç yorumları

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
Gündem Haberleri

Tarafsız, doğru güncel haber sitesi Haber Özel Güncel son dakika haberleri ve Gündem haberleri ile hizmet vermektedir.

Son Yazılar

  • İstanbul Hurdacı Çınar Metal
  • Pirinç maskesi tanımı? Pirinç maskesinin yararları nelerdir? Nasıl yapılır?
  • Emirali Yağan: Eksik bırakılmış bir yapıttır hayat

Kategoriler

  • Aile
  • Aşk
  • Astroloji
  • Bilim
  • Cinsellik
  • Dekorasyon
  • Diyet
  • Dünya
  • Ekonomi
  • Estetik
  • Firma Tanıtımı
  • Gündem
  • Güzellik
  • Kadın
  • Kitap
  • Kültür
  • Magazin
  • Moda
  • Otomobil
  • Politika
  • Rüya Tabirleri
  • Sağlık
  • Sanat
  • Seyahat
  • Sinema
  • Siyaset
  • Spor
  • Teknoloji
  • Yaşam
  • Zayıflama

© 2022 Haber Özel Tarafsız, doğru, güncel haber ve spor haberleri sitesi. Gündem Haberleri, Gündem Haberleri, Haber, Son Dakika Haberleri

İstanbul hurdacı firması mı arıyorsunuz? Hurda satmak isteyen herkez hurda bakır fiyatı sormak için en yakın hurdacı sitesini ve hurdacı telefonunu ziyaret etmektedir. Güncel hurda bakır alan hurdacı ile yerinden hurda alımı yapılmaktadır. Size en yakın hurdacı firmamız sayesinde kolaylıkla hurda satabilirsiniz. Peşin para hurda alan hurdacı firmamızı mutlaka aramalısınız. Profesyonel hurdacı numarasını hemen arayın.

No Result
View All Result
  • Haber
  • Sanat
  • Kültür
  • Ekonomi
  • Yaşam
    • Aile
    • Aşk
    • Astroloji
    • Cinsellik
    • Dekorasyon
    • Kitap
  • Sağlık
  • Seyahat
  • Siyaset
    • Politika
  • Dünya
  • Spor
  • Güzellik
    • Diyet
  • Bilim

© 2022 Haber Özel Tarafsız, doğru, güncel haber ve spor haberleri sitesi. Gündem Haberleri, Gündem Haberleri, Haber, Son Dakika Haberleri

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In