Çoklukla bir belirti vermeden ilerleyen glokomun Türkiye’de görülme oranının yaklaşık yüzde 2 lakin teşhis konmuş hastaların oranının yüzde 25 ile 30’larda seyrettiğini belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Naci Sakaoğlu, tanısı konmamış glokomlu hasta sayısının hayli fazla olduğunu vurguladı. Dr. Sakaoğlu, glokomla ilgili merak edilen 8 soruyu yanıtladı.
1- Glokom açısından kimler daha riskli?
Hastalığın nedenleri, tıpkı vakitte risk faktörlerini de ortaya koyuyor. Göz içi basıncı yüksekliği, 50 yaş üzerinde olmak, ailede glokom hikayesi yani genetik yatkınlık, diyabetik retinopati, santral retinal ven kol tıkanıklığı, üveitler, oküler travmalar üzere birlikte seyreden öteki göz hastalıklarının varlığı, uzun mühlet kortizon kullanımı, Kanada, Grönland üzere arktik bölge hastalıkları, Doğu Asya halklarında dar açılı glokomun sık görülmesi üzere coğrafik bölge tesiri faktörleri glokom açısından risk oluşturabiliyor.
2- Göz tansiyonu için yalnızca göz içi basıncını ölçtürmek kâfi mi?
Glokom tanısı için dikkatli bir göz muayenesi kaide. Tonometri isimli aygıtla göz içi basıncı ölçülürken, görme alanı muayenesi ile çevresel görmede bir hasar olup olmadığı incelenir. Kornea kalınlığı ölçülür, göz sonu ve retina damarlarının daha detaylı tahlilleri için gerekirse tomografik incelemeler de yapılır.
3- Glokom tedavisi görme kaybını düzeltiyor mu?
Tedavideki en temel amaç; hastalığın yol açtığı görme kaybını, göz sonu hasarındaki ilerlemeyi durdurmaktır. Bu nedenle o ana kadar oluşan göz hudut hasarı ve görme kaybı geriye dönük olarak düzelmez. Tedavi için; göz hudut hasarına yol açmayacak, hastalığın ilerlemesini durduracak göz tansiyonu düzeylerine ulaşma maksadıyla kimi ilaçlar (çoğu göz damlası) ve/veya cerrahi teknikler, lazer uygulamaları kullanılabilir. Birden fazla hastada başarılı olan bu tedavilerin yetersiz kaldığı durumlarda, lazer ve cerrahi tekniklere de başvurulabiliyor. Unutulmamalıdır ki; glokom tedavisi ömür uzunluğu devam edecek bir tedavidir ve bu sayede görme kaybının ilerlemesi önlenir.
4- Tertipli spor glokom için yararlı mı?
Tertipli antrenman göz tansiyonunu süreksiz olarak düşürür, fakat anaerobik idmandan kaçınmak lazım. Yani koşarken, bisiklete binerken birdenbire hızlanmak, mekik, barfiks üzere hareketler, yük kaldırmak, baş aşağıya gelecek formda yapılan skuba diving ve bungee jumping üzere sporlar göz içi basıncını yükselttiği için glokom açısından ziyanlıdır, önerilmez.
5- Yeni doğan bebeklerde glokom görülebilir mi?
Anne ya da babası akraba olan ve ailede körlük hikayesi bulunan, bir ya da iki kardeşi glokomlu doğan bebeklerde doğumsal glokoma rastlanabilir. Göz tansiyonunun anne karnında artması şimdi yumuşak olan göz küresinin dış kabuğunun genişlemesine ve bebeklerin büyük gözlü doğmalarına neden olur. Ayrıyeten göz mavimsi renkte, kornea mattır. Bu bebekler ışıktan kaçarlar ve gözleri çok sulanır.
6- Vitamin ve mineral almak glokoma güzel gelir mi?
Vitamin ve mineral desteklerinin glokom tedavisinde yeri yoktur. Lakin kimi vitaminlerin ve magnezyumun ana tedaviye ek olarak yarar sağladığına dair birtakım bilimsel çalışmalar var. Buna karşın günlük tedavi pratiğinde şimdi bir kural haline geldiğini söyleyemeyiz.
7- Oküler hipertansiyon nedir?
Göz basıncı 22 mmHg üzerinde olduğu halde glokom olmayan bireyler oküler hipertansiftir lakin bu bir hastalık değildir. Kıymetli nokta şu; göz basıncı öteki insanlara nazaran yüksek olduğu için glokom olma riski taşırlar.
8- Olağan basınçlı glokom nedir, nasıl tedavi edilir?
Glokomlu hastalarda göz basıncı ekseriyetle 20 mmHg ve üzerindedir. Glokomun bu tipinde ise göz basıncı 20 mmHg’nin altında seyreder. Yavaş ilerleyen bir glokom tipiyken tedavisi ise hayli zordur. Kan ve damar hastalıklarıyla yakın alakasından ötürü tedavisinin bu açıdan da desteklenmesi kıymetlidir.
