Son yıllarda global iklim değişikliğinin tesirleriyle görülen ani lokal ve şiddetli yağışların, can ve mal kayıplarıyla sonuçlanan sel ve heyelanlara yol açtığı Doğu Karadeniz Bölgesi’nde, buzullar da erimeye başladı. İklim değişikliğinin tesirleriyle hava ve deniz suyu sıcaklığının mevsim normalleri üzerinde seyrettiği bölgede, 3 bin 937 metre yüksekliğindeki Rize’nin Kaçkar Dağları’nda buzulların eridiği tespit edildi. Son yıllarda artan erime ile dağcıların kullandığı kuzey tırmanış rotalarında değişikliğe gidilirken mevsim geçişlerinde hava sıcaklıkları ile birlikte bölgede çığ riskinin de arttığı belirlendi. Kaçkarlarda tabiat sporlarıyla ilgilenenler, avcılar, çobanlar ve o bölgede yaşayanların mümkün çığ bölgelerinden uzak durmaları istendi.
‘YÜKSEK DAĞLARDA BÜYÜK DEĞİŞİKLİKLER GÖRÜYORUZ’
Türkiye Dağcılık Federasyonu Lideri Prof. Dr. Ersan Başar son periyotlarda dünyada global ısınma ve iklim değişikliğine bağlı olarak bilhassa yüksek dağlarda büyük değişiklikler görüldüğünü söyledi. Prof. Dr. Başar, “Bunlara Karadeniz Bölgesi’ndeki Kaçkar Dağları örnek gösterilebilir. Kaçkar Dağları’nda bulunan buzulla da ağır olarak erimeler tespit ediliyor. Oraya giden beşerler 10-15 yıl evvelki buzul kütleleri ve kar yağış değişimlerini gözleri ile görebiliyor. Bunlar binlerce, yüz binlerce, milyonlarca yıllık buzul yapıları. Bunların bu kadar süratli bir formda eriyor olmasını görüyor olmamız büyük bir değişiklik olduğunu bize gösteriyor. Meteorolojik olarak da çevresel birtakım değişimler olduğu tespit ediliyor. Bilhassa rüzgar, yağışlar bunlarda değişiklikler var. Mikro manada çok küçük bölgelerde yağan ağır yağışlar, bilhassa Karadeniz üzere dağlık bölgelerde bölgesel afetlere sebep oluyor. Bu yüzden bölgemizde Kaçkar Dağları’nda buna misal riskler görülmekte” diye konuştu.
‘MEVSİM GEÇİŞLERİNDE, ÇIĞ RİSKİNE ÇOK DİKKAT EDİLMESİ GEREKİYOR’
Dağlardaki kar yağış rejiminin her vakit değişebildiğini söyleyen Prof. Dr. Başar, “Kaçkar bölgesinden bakarsak bölgemizde mevsim geçişlerinde, Nisan-Mayıs, Aralık- Ocak ayı üzere periyotlarda yeni kar yağışları meydana geliyor ve burada çığ riski çok fazla oluşuyor. Mevsim geçişlerinde, çığ riskine çok dikkat edilmesi gerekiyor. Yapılacak dağcılık, tabiat aktiviteleri yahut o bölgedeki yürüyüşlerde buna çok fazla dikkat edilmesi gerekiyor. Bölgelere nazaran ve mevsime bağlı olarak da kar yağışında bir artış oluyor. Mevsimsel olarak vakit dilimlerine baktığımızda birtakım yıllar kar yağışı artarken birtakım yıllarda ise azalıyor. Bu uzun yıllar periyodunda takip edilmesi gerekiyor” tabirlerini kullandı.
‘ÇIĞ BÜYÜK BİR KÜTLE HALİNDE DÜŞÜYOR’
Dağcılar, avcılar, çobanlar ve yöre insanlarını uyaran Prof. Dr. Başar, “Bu yıl yağan kar yağışı dağlık bölgelerde havanın da gerisinden ısınmasıyla birlikte mevsim geçişleri ile ağır olarak çığ riskini artırıyor ve çığ düşmelerine sebep olabiliyor. O bölgelere giden tabiat sporlarıyla ilgilenen beşerler, avcılar, çobanlar yahut o bölgede yaşayan insanların buna çok dikkat etmesi gerekiyor. Çığ büyük bir kütle biçiminde düşerek, büyük ziyan oluşturuyor, can kayıplarına yol açıyor. Bilhassa Karadeniz Bölgesi’nde buna misal çok çığlar oldu. Bundan ötürü bilhassa kar yağışının ağır olduğu periyotlarda bunlara çok dikkat edilmesi gerekiyor. Bu risk her vakit ağır olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
