Merkez Bankası Para Siyaseti Konseyi’nin bugün açıkladığı karar metninde, beklentiler doğrultusunda siyaset faizi yüzde 14’de sabit tutulurken, enflasyon konusunda da umutvar bir tablo çizildi. ‘Enflasyonda yakın devirde gözlenen yükselişte, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumları’nın tesirli olduğu savunulan açıklamada, orta vadeli yüzde 5 enflasyon amacına vurgu yapıldı. Heyet ayrıyeten ‘enflasyonda baz tesirlerinin de ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist (düşüş) sürecin başlayacağı’ öngörüsünde bulundu.
Pekala yüzde 5 enflasyon amacı birinci olarak ne vakit ortaya konuldu? Bu sayı birinci olarak, Merkez Bankası’nın 5 Aralık 2005 tarihinde yayımlanan siyaset metninde söylem edildi ve 2006 yıl sonu için enflasyon amacı yüzde 5 olarak ilan edildi. Lakin ortadan geçen 17 yılı aşkın (193 ay) vakte karşın hala bu maksada ulaşılmış değil.
AMAÇ HAYAL OLARAK KALMAYA DEVAM EDİYOR
Yüzde 5 maksadının birinci ilan edildiği yıl olan 2006’da enflasyon yüzde 9,7 olurken, bir sonraki yıl amaç yüzde 4’e düşürüldü lakin sonuç yüzde 8,4 olarak gerçekleşti. Global ekonomik krizin tesirli olduğu 2009’da enflasyon maksadı yüzde 7,5’e çıkartıldı, devamındaki iki yıl ise sırasıyla yüzde 6,5 ve yüzde 5,5 olarak belirlendikten sonra 2012’de yine yüzde 5’e çekildi ve o tarihten bu yana bu amaç değiştirilmeden korundu.
AK Parti iktidarında enflasyon hedeflemeleri ve gerçekleşmeleri… Yüzde 5 gayesinin konulduğu 2006 yılından bu yana enflasyon en düşük seviyeyi yüzde 6,2 ile 2012’de görürken, en yüksek düzey ise yüzde 36,8’le 2021’de kaydedildi.
ENFLASYONDA KULAĞIN ÜZERİNE YATILAN ÖGELER
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın bugünkü konuşmasında söylediği “Ülkemizin ayağına vurulan her pranga üzere faiz, döviz kuru, enflasyon prangasını da parçalayıp atacağız” tabirine paralel olarak, enflasyonda düşüş sürecinin başlayacağı ve cari istikrarın fazla vereceği tabirleri Merkez Bankası açıklamasında da işlendi. Lakin karar metninde global piyasalarda artan güç fiyatlarına değinilmekle birlikte, bilhassa Rusya-Ukrayna tansiyonuyla artan petrol ve elektrik fiyatları ile ABD Merkez Bankası’nın mart ayından itibaren yıl içinde en az 4 sefer faiz artırımına gideceği beklentisinin döviz kurları ve enflasyona yapacağı direkt tesir görmezden gelindi. Keza yüksek emtia ve besin fiyatları da o denli…
Merkez Bankası 27 Ocak’ta yaptığı açıklamayla, yıl sonu enflasyon maksadını yüzde 11,8’den yüzde 23,2’ye yükseltmişti. Ekonomistlere nazaran bu sayı da çok optimist. Artık yılsonu enflasyon gayesinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği ya da yeni bir revizyona gidilip gidilmeyeceği merak konusu.
