Aydın Hasan – Türkiye ile Yunanistan ortasında yaklaşık 20 yıldır devam eden istişari görüşmelerin 64. tipi, bugün Atina’da yapılacak. Birinci görüşme, 2002 yılında devrin Dışişleri Bakanları İsmail Cem ile Yorgo Papandreu’nun “sirtaki dansı” ile simgelenen dostluklarının iki ülke ortasındaki münasebetlerde diyaloğu öne çıkardığı süreçte yapılmıştı. Görüşmeler, kesintilere karşın 20 yıldır ağır da olsa irtibatın kopmadığı bir tempoda ilerliyor.
Türkiye ile Yunanistan ortasındaki ilgilerde, 1999 yılından itibaren işbirliği ve diyaloğun öne çıktığı yeni bir periyoda girildi. 22 Haziran 2001’de Cem ile Papandreu, Sisam adasında bir ortaya geldi. Papandreu, İsmail Cem onuruna verdiği akşam yemeğinde sirtaki yapmıştı. Bu diyaloğun ve iki bakanın yarattığı olumlu atmosferin akabinde 2002 yılında iki ülke dışişleri bakanlıkları ortasında istikşafi görüşmeler başlatıldı. Birinci keşif hedefli görüşmeler, 2002’de dışişleri bakanlığı müsteşarları ortasında yapıldı. İkinci diyalog kanalını ise itimat artırıcı tedbirler süreci oluşturdu. Bu doğrultuda Ege’de askeri mahiyette istenmeyen gerginliklerin önlenmesini hedefleyen 29 tedbir kabul edildi.
Çipras askıya aldı
Türkiye ile Yunanistan’ın üst seviye diplomatları ortasında 2002’den 2016 yılına kadar 60 cins görüşme yapıldı. Görüşme yeri olarak Atina ve Ankara’nın yanı sıra Selanik, Larisa; İstanbul ve İzmir de tercih edildi. Görüşmeler, Aleksis Çipras hükümetinin isteksiz tavrı nedeniyle 2016’dan itibaren askıya alındı. 2021’den itibaren görüşmelere, “istişari” olarak devam kararı alındı. 64. çeşit bugün Atina’da yapılacak. Görüşmelerin 20 yıldır ağır fakat bağlantıya kapıları kapatmayan bir tempoda ilerlemesi dikkat çekiyor.
Olumlu gündem
Türkiye ve Yunanistan ortasında iktisat ve ticaret alanlarındaki Müspet Gündem diyaloğu kapsamında ise Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal, Yunanistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Kostas Fragkogiannis ile dün Atina’da çalışma toplantısında buluştu. Atina’daki toplantı, Müspet Gündem teşebbüsünün üçüncü toplantısı oldu. Evvelki iki toplantı, 28-29 Mayıs 2021’da Kavala’da ve 16 Haziran 2021’de Antalya’da yapılmıştı.
Yorgo Papandreu ve merhum İsmail Cem’in arkadaşlıkları ülkeler ortasında bahar havası estirmişti. Papandreu Sisam’daki bir buluşmada İsmail Cem onuruna verdiği yemekte sirtaki oynamıştı.
Olağanlaşma diplomasisi
Türkiye’nin sorun yaşadığı ülkelerle başlattığı olağanlaşma süreci devam ediyor. Erdoğan’ın BAE ziyareti ile bu ülke ile Türkiye ortasındaki problemli periyot geride bırakıldı. Türkiye ile Ermenistan’ın özel temsilcileri Serdar Kılıç ile Ruben Rubinyan’ın iki ülke ortasındaki olağanlaşma süreci kapsamındaki ikinci görüşmesi ise 24 Şubat’ta Viyana’da yapılacak. Türkiye 9-10 Mart tarihlerinde de İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’u ağırlayacak.
