Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı Genel Müdürü Metehan Alım, Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde bulunan Filyos Limanı’ndaki Doğalgaz Sürece Tesisi’nde incelemelerde bulundu. Evvel havadan helikopterle liman ve tesis bölgesini inceleyen Oktay ve Dönmez, verilen brifingin akabinde açıklamalarda bulundu.
Filyos Projesi’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sıkı takibinde olan bir proje olduğunu belirten Oktay, “Bugün bir tarafta Teknofest devam ederken, aslında biz gücün ‘Teknofest’indeyiz, alanda. Süper teknolojilerin karada, deniz altında, her alanda uygulandığı projeyi yerinde inceliyoruz. Hamdolsun çalışmalar 2023’ün birinci çeyreğinde tamamlanacak halde plana nazaran devam ediyor. Hamdolsun proje tıkır tıkır işliyor. 4 ana evresi var. Birinci kategorisinde sismik çalışmalarla ve sondajlarla birlikte tespit edilen bir rezervden bahsediyoruz. Şu anda 405 milyar metreküplük Sakarya alanındaki rezervimiz ve 135 milyar metreküplük Amasra alanındaki toplam 540 milyar metreküplük bir rezervimizden, birinci kademesi burada tamamlanan yerlerden sondajların, kuyuların tamamlanması. Şu ana kadar 7 kuyumuz tamamlanmış durumda. 4 kuyumuz da açılma evresinde. Açılan alanlardan, sondajı yapılan alanlardan elde edilen gazın çabucak ikinci etabında yerin altındaki gazın üretim çalışması. O fiilen buradan 170 kilometre ötede, Türkali-2 kuyusunda fiilen devam ediyor. Her açılan öbür alanlardan da ana hatta bağlanacak formda üst çıkarılıyor.” dedi.
Fatih’in yeni bir kuyuda çalışmaya devam ettiğini tabir eden Dönmez, konuşmasına şöyle devam etti:
“Yavuz, Yasal burada, Fatih yeni bir kuyuda çalışmasına devam ediyor. Yedinci jenerasyon sondaj gemimizde geldi, Akdeniz’de. 3 gemimiz burada fiilen iş başında. O kademeden sonra çıkarılan gazın bu tesise iletiminden bahsediyoruz. Bu projenin 3’üncü basamağı da burada devam ediyor. Yani şu anda 170 kilometrelik denizin altına bir çizgi döşüyoruz. Bir sınır diyoruz lakin 3 çizgisi birebir anda döşüyoruz. Bir, çıkarılan gazın buraya kadar getirildiği bir boru sınırı. Onun çabucak yanında yaz kış tüm kurallarda donmasını engelleyecek glikol çizgisi diye tabir ettiğimiz 2’nci bir sınır. Üçüncü hatta, uçtan uca her türlü şeyin uzaktan kumanda edildiği, 50 bin sensörün olduğu 3’üncü çizgisi çekiyoruz. Biz konuşurken uzakta gördüğümüz gemilerimiz, fiilen bu çalışmayı yapıyor. Döşediğimiz sınırların bir halde korunması gerekiyor. O korunma süreciyle ilgili çalışmalar bu 170 kilometrelik hatta devam ediyor. Üçüncü etap da gerimizdeki tesisler. Cumhurbaşkanımızla geldiğimizde burada hiçbir şey yoktu. Burada temel atmayla başlamış, geçen yıl atılan temel çok süratli bir halde gelecek yıl birinci çeyrekte tamamlanmak üzere hamdolsun, son basamağa yanlışsız adım adım geliyor. Burada ne yapacağız? Burada çok önemli tesisler var. 3 bin 500 dönümlük alan dedik, oradan gelen doğalgazın burada arıtma sürecinin yapıldığı, glikol, su ve başka şeylerin ayrıştırılarak kurutulduğu bir alan. Hamdolsun burası da plana nazaran devam ediyor.”
‘2023’ÜN BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE KARADENİZ’DEN ÇIKARILAN GAZ, MUTFAKLARDA’
2023’ün birinci çeyreğinde çıkarılan gazın mutfaklarda gaza dönüşeceğini söyleyen Oktay, şöyle devam etti:
“Şu anda bu süreçlere baktığımızda 6 bin başka faaliyeti var bu projenin. 6 bin faaliyetinde eş vakitli yürütüldüğü bir büyük projeden bahsediyoruz. Dünya ölçeğinde bir proje, bu ölçekteki bir projenin hayata geçirilmesi ortalama 6-7 yıl. 5 yıla indiğinde çok başarılı projeler, halbuki biz 2, 2.5 yıl üzere bir müddette hamdolsun bunu üretimden, ana hatta basılma kademesi dahil tamamlayacağız. Bunun için 6 bin farklı faaliyet devam ediyor. Bu 6 bin faaliyetin devam ettiği ve tamamlanıp işletme etabına geçildiğinde, üretimin her bir kademede yürütülmesi, bu kolay değil. Bu sürecin yürütülmesi için dünyanın en ileri sistemlerinden birisi, bir dijital sistem geliştirilmiş durumda. Hem bu 6 bin faaliyet buradan takip ediliyor. Sonrasındaki işletme faaliyetlerinin de dijital manada kendi mühendislerimiz tarafından geliştirilen sistemler, bu da bunun içerisinde. Son kademe da üretilen gazın basılması. Bugün projenin üzerinden ilgili tüm birimlerimizle çok ayrıntılı bir halde geçtik. Buradan Türkiye’deki her bir vatandaşımıza bunun 2023’ün birinci çeyreğinde, Karadeniz’den çıkarılan gazın, kendi mutfaklarında açtıkları vakit yakacakları gaza dönüşeceği muştusunu bir kere daha vermek isterim. Bunu da gönül rahatlığıyla veriyorum.”
‘MUHTEŞEM BİR DENEYİM VE TEKNOLOJİ OLUŞMUŞ DURUMDA’
Muhteşem bir teknoloji ve deneyimin oluştuğunu açıklayan Oktay, şöyle konuştu:
“Muhteşem bir proje, grup harika ve beyin göçünün geriye döndüğü bir projeyi de görüyoruz. 100’ün üzerinde mühendisimiz, yöneticimiz dünya ölçeğinde kendi alanında uzmanın Türkiye’ye döndüğü ve bu projeyi devam ettirdiği büyük bir projeden bahsediyoruz. Türkye’de olan genç arkadaşlarımız da dahil hepsinin süper bir gruba dönüştüğü ve buradan artık elde edilen deneyimin milletlerarası operasyonlarda yani yalnızca Türkiye’de değil, başka ülkelerde de hem doğalgaz ve petrol arama birebir vakitte sondaj ve çıkarma süreci faaliyetlerinde kullanabileceği mükemmel bir deneyim ve teknoloji oluşmuş durumda. Hem dünyanın en ileri teknolojisi kullanılıyor ancak tıpkı vakitte yetmeyen durumlarda kendi mühendisimizin burada geliştirdiği teknolojileri görüyoruz. Dünya devlerinin de bu teknolojileri kullanmaya başladığını görüyoruz.”
‘BU GAZI CUMHURİYETİMİZİN 100’ÜNCÜ YILINDA İNSANIMIZLA BULUŞTURMAK ARZUSUNDAYIZ’
Bakan Dönmez ise toprağın ve suyun altında görünmeyen birçok işin yapıldığını söyleyerek, “Onları görünür kılmak da biraz bize düşüyor. Şu anda yalnızca denizde 16 gemi ile çalışıyoruz. Bunlardan 3’ü sondaj gemisi. Bunların dışında onlara takviye sağlayan, lojistik hizmet götüren, kıyıya yakın yerlerde dolgu yapan birçok gemimiz de var. Nasipse Haziran’ın 10’unda kıyıdan birinci boruları döşemeye başlıyoruz. Birinci 5-10 kilometrelik kısımda operasyon hizmeti daha farklı gemilerle olacak. Ondan sonra temmuz ayı içinde derin deniz tarafında boruları döşeyecek platformumuz Türkiye’ye gelmiş olacak. İnşallah bu gazı Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında, birinci çeyreğinde insanımızla buluşturmak dileğindeyiz.” dedi.
4 BİN 200 KİŞİ ÇALIŞIYOR
4 bin 200 kişinin çalıştığını söz eden Dönmez, “Karada ve denizde 4 bin 200 çalışanımız var. Bunun büyük bir kısmı da kendi insanımız. Bu yalnızca Türkiye’nin değil, bu alanda inşaatı devam eden dünyanın da en büyük sayılı projelerinden birisi. Zorluk derecesi olarak da baktığımız da gerçekten son derede güç bir projeyi yürütüyoruz. 170 kilometre kıyıdan uzaklığı olan, 2 bin 200 metre denizin derinliği olan, Karadeniz’in hırçın dalgaları, tabanındaki su yapıları ve formasyonu da dikkate aldığımızda son derece sıkıntı bir işi el birliğiyle, gönülden isteyerek büyük bir istekle çalışan arkadaşlarımız var. Asıl kahramanlar onlar, zımnî kahramanlarımız.” diye konuştu. (DHA)
