Ebru Sungur / Bingöl – Bingöl’de Türkiye’nin birinci yenilenebilir hibrit elektrik üretim tesisini kuran Kalehan Güç, 450 bin hanenin elektrik gereksinimini karşılayacak elektriği üretiyor. Kalehan Güç Genel Müdürü Gültekin Keleş, “500 megavat heyeti gücü bulunan Aşağı Kaleköy Barajı ve Hidroelektrik Santrali’ne eklenen ve 200 bin panelden oluşan güneş gücü santraliyle tamamlanan iki kaynaklı hibrit santralin toplam şurası gücü de 580 megavata ulaştı. Artık baraj gövdesinin üzerinde rüzgar ölçümü yapıyoruz. Şayet yönetmelik değişikliği olursa buraya rüzgar santralı da kuracağız” dedi.
Mevcut yönetmeliğe nazaran elektrik üretim tesislerinde yardımcı kaynaktan elde edilecek güç, ana kaynağın yüzde 15’ini geçemiyor. Kalehan Güç, Aşağı Kaleköy HES’e yardımcı GES kurarken bu oranlar gözetilmiş.
Bununla birlikte yardımcı kaynaktan elde edilebilecek gücün hissesinde artış sağlayabilecek mümkün bir düzenlemeye de hazırlık yapılıyor. Bu türlü bir düzenleme olursa ve rüzgar ölçümleri de yatırıma uygun çıkarsa baraj duvarının üzerine kurulacak RES ile Kalehan, dünyada üç kaynaktan elektrik üreten birinci santrala sahip olacak. Cengiz Holding ve Özaltın Grubu’nun yüzde 50-50 paydaşlığıyla kurulan Kalehan, hala Türkiye’nin birinci, Avrupa’nın da en büyük hibrit santralı unvanlarını taşıyor.
Örnek model
Hibrit santralda güç kaynaklarının şebekeye birebir noktadan bağlandığını anlatan Keleş şu bilgileri verdi:
“Santral için kullanılan mevcut ENH ve şurası trafo gücünden azamî yararlanılır. Santralın üretim/mekanik kayıpları tolere edilir, güç üretimi artar. Kalehan’da HES’in elektrik üretimi bilhassa yaz devrinde suyun azalmasıyla düşüyor. Tıpkı devir güneşten güç üretimi en yüksek bedellere çıkıyor. Burada Türkiye’nin geleceğine yatırım yaparken, kesime de örnek bir model sunuyoruz. Sıfır karbon maksadının değerinin daha da arttığı bu devirde güç dalının geleceği yenilenebilir güçte.”
Basamak basamak HES
İşletme halindeki toplam konseyi gücü 1788 MW olan Kalehan Enerji’nin Murat Irmağı üzerinde 3 HES’i bulunuyor. Bunlar, Üst Kaleköy, Beyhan 1, Aşağı Kaleköy… Gültekin Keleş, “Eğer üç başka baraj yerine tek ve hepsinden daha büyük bir baraj yapsaydık hem onlarca köy hem de Genç ilçesi su altında kalacaktı” dedi.
5.4 milyar dolarlık gaz ithalatına set
Kalehan Güç, Türkiye’nin elektrikte toplam şurası gücünün yüzde 1.7’sini, HES konseyi gücünün de yüzde 5.5’ini oluşturuyor. Türkiye’de HES olarak, Atatürk ve Karakaya barajlarından sonra en büyük toplam konseyi güce sahip olan Kalehan Enerji’nin bir yıllık elektrik üretimi, 5 milyar 440 milyon dolarlık doğalgaz ithalatının önlenmesine karşılık geliyor.
