Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, ‘Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu’ vazifesinin ayrıntılarını paylaştı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “Türkiye’nin beşerli birinci uzay vazifesi başlıyor. Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu projesi start aldı. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılı olan 2023’te uzayda bir Türk olacak. Türk uzay yolcusu Memleketler arası Uzay İstasyonu’na bilimsel araştırmalar için gönderilecek. Seçilecek 2 adaydan biri 10 gün müddetle istasyonda kalacak. Türk uzay yolcusu için 45 yaşından küçük, Mühendislik, Fen Bilimleri, Temel Bilimler, Fen Bilimleri ve Temel Bilimler alanındaki Eğitim ve Tıp Fakültelerinden lisans derecesine sahip ve çok uygun derecede İngilizce bilenler müracaat yapabilecek. Adayların 149.5-190.5 santimetre boya ve 43-110 kilogramağırlığa sahip olması gerekecek. Her iki beğenilen de doğal olarak yahut gözlük, kontakt lens ile düzeltme sonrası yüzde 100 (Snellen20/20) görme sertliği aranacak adaylara yapılacak muayenelerde tansiyon sorunu olup olmadığına bakılacak. Müracaatlar, uzaya.gov.tr adresi üzerinden 23 Haziran 2022 saat 20.23’e kadar alınacak. Birinci müracaat kademesini geçen adaylardan ek bilgi, doküman, doğrulama üzere talepler istenilecek. Adaylar, test, tetkik ve muayeneden geçirilecek, İngilizce lisan yetenekleri için mülakata alınacak. Tüm bu süreçlerin sonunda aday sayısı 2’ye düşürülecek. Bu iki adaydan biri Memleketler arası Uzay İstasyonu’na çıkacak birinci Türk olacak” denildi.
“Tua ve Ulusal Uzay Programı”
Açıklamada, “Bu çalışmalar çerçevesinde 2018 yılında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili kuruluşu olarak Türkiye Uzay Ajansı kuruldu. Daha sonra Ulusal Uzay Programı’nı oluşturmak maksadıyla çalıştaylar düzenlendi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 Şubat 2021’de Ulusal Uzay Programı’nı görkemli bir merasimle tüm dünyaya tanıttı. Türkiye’nin uzay siyasetleri alanındaki 10 yıllık vizyon, strateji, amaç ve projelerinin ortaya konulduğu Ulusal Uzay Programı ile şu 10 stratejik maksat belirlendi.
Ay Vazifesi: Cumhuriyet’in 100’ncü yılında memleketler arası iş birliği ile yakın Dünya yörüngesinde ateşlenecek ulusal ve özgün hibrit roketle Ay’a sert iniş gerçekleştirilecek. İkinci evrede, birinci fırlatma bu kere ulusal roketle yapılacak ve Ay’a yumuşak iniş gerçekleştirilecek.
Yerli Uydu: Yeni jenerasyon uydu geliştirme alanında dünya ile rekabet edebilecek ticari bir marka ortaya çıkartılacak. Türkiye’nin uydu üretim kabiliyeti, Türkiye Uzay Ajansı’nın uyumunda kurulacak olan tek bir ulusal şirket bünyesinde birleştirilecek.
Bölgesel Konumlama: Türkiye’ye ilişkin bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirilecek. Bu mevzuda kritik teknolojilere güdümlü projeler yoluyla yatırım yapılacak.
Uzay Limanı: Uzaya erişimi sağlamak emeliyle bir uzay limanı işletmesi kurulacak. Türkiye için en uygun fırlatma alanı ve teknolojisi belirlenecek. Fırlatma tesis altyapısı oluşturulacak.
Uzay Havası: Uzay havası yahut meteorolojisi olarak tabir edilen alana yatırım yapılarak uzaydaki yetkinlik arttırılacak. Bilhassa iyonosfer araştırmaları desteklenecek. Uzay müşahedelerini toplayan bir ünite oluşturulacak.
Uzay Objeleri: Türkiye, astronomik müşahedeler ve uzay objelerinin yerden takibi hususlarında daha uzman bir pozisyona getirilecek. Radyo teleskoplarıyla bilim insanları, uzaydan gelen radyo dalgaları üzerinde çalışabilecek. Faal uydular ve uzay çöpleri yerden ve uzaydan izlenecek.
Uzay Endüstrisi: Uzay alanında sanayi kümelenmesi ile entegre çalışmalar yürütülecek. Uzay teknolojisi eserleri ve hizmetleri ihraç edilecek. Yüksek nitelikli insan kaynağı için istihdam oluşturulacak.
Uzay Teknolojileri Geliştirme Bölgesi: ODTÜ ile birlikte yerli ve yabancı yatırımcılarla konut sahipliği yapacak bir uzay teknoloji geliştirme bölgesi kurulacak. Uygun teşvik sistemleriyle uzay alanına devşirilebilecek yeteneklere sahip KOBİ’lerin bu bölgede yer alması sağlanacak.
Uzay Farkındalığı: Uzay alanında aktif ve ehil insan kaynağını geliştirmek hedefiyle uzay farkındalığı oluşturulacak. Net olarak tanımlanmış alanlarda yüksek lisans ve doktora bursları verilecek. Ulusal, milletlerarası yaz okulları, kurslar ve çalıştaylar organize edilecek.
Türk Uzay Yolcusu: Bir Türk vatandaşı, bilim misyonuyla uzaya gönderilecek. Böylelikle Türkiye, memleketler arası uzay istasyonunun altyapısından yararlanarak bilimsel deney yapma imkanına kavuşacak. Türkiye’nin uzay alanında görünürlüğü artacak.
Milli Uzay Programı’nda yer alan Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonunun gerçekleştirilmesiyle Türkiye, memleketler arası uzay istasyonunun altyapısından yararlanarak bilimsel deney yapma imkanına kavuşacak. Bu itibarlı misyon ile Türkiye, uzaya vatandaşını gönderen ülkeler ortasında yer alacak. Birebir vakitte genç jenerasyonun uzay çalışmalarına ilgisi artacak” denildi.
Bakanlık yaptığı yazılı açıklamada adaylarda aranacak genel kaideleri da şu biçimde sıraladı:
– Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
– 23 Mayıs 1977’den sonra doğmuş olmak.
– Kamu haklarından yasaklanmamış bulunmak.
– Yükseköğretim kurumlarının en az 4 yıllık lisans eğitimi veren Mühendislik, Fen Bilimleri/Temel Bilimler, Fen Bilimleri alanındaki Eğitim ve Tıp fakültelerinden birini bitirmiş olmak.
– Çok güzel derecede İngilizce bilgisine sahip olmak.
– Uzunluk uzunluğu: 149,5-190,5 santimetre, Kilo: 43-110 kilogram.
Aday seçiminde bakılacak genel sıhhat kriterlerinden kimileri şu formda:
– Her iki beğenilen doğal olarak yahut gözlük/kontakt lens ile düzeltme sonrası yüzde 100 görme sertliğine sahip olmak.
– Renkli görme bozukluklarından rastgele birine sahip olmamak,
– Protez kullanmıyor olmak ve bedeninde platin/vida bulunmamak,
– Tüm eklemler için olağan hareket açıklığına ve fonksiyonelliğine sahip olmak.
– Kan basıncı/tansiyonu 155/95 altında olmak, kronik kalp ve damar sistemi rahatsızlığı olmamak.
– Panik bozukluk, anksiyete bozuklukları, psikotik bozukluk, bipolar bozukluk, intihar kanısı, uyuyamamazlık (insomnia) yahut başka ağır kişilik bozukluklarından birini yaşamamış olmak.
– Alkol, uyuşturucu/uyarıcı unsur yahut ilaç bağımlılığı yaşamamış olmak.
– Karanlık, yükseklik, sürat, kaza, kalabalık, boğulma/nefessiz kalma, dağınıklık, yalnızlık/izolasyon, kapalı/dar alan korkusu olmamak.
– Epilepsi, titreme (tremor), MS (multiple skleroz), inme (felç) üzere hudut sistemi rahatsızlıkları yaşamamış olmak.
Başvuru süreci nasıl işleyecek?”
Adaylar, ilana müracaatta bulunmak için uzaya.gov.tr adresinden müracaat sistemine kayıt olacak. Sistem yoluyla yapılan müracaatlar haricinde müracaat kabul edilmeyecek. Müracaatlar en geç 23 Haziran 2022 tarihi saat 20.23’a kadar yapılabilecek. Adaylar müracaatları esnasında Müracaat Sistemi’ne girmiş oldukları beyan ve dokümanlara nazaran pahalandırılacak. Girilen bilgi ve evrakların rastgele birinde eksik yahut aldatıcı bilgi olması durumunda müracaat geçersiz sayılacak.
Değerlendirme sonrası mülakat
İlk evreyi geçen müracaat sahiplerinin sonraki kıymetlendirme etaplarına geçebilmeleri için ek bilgi, doküman, doğrulama, test, tetkik ve muayeneler talep edilecek. Mülakata çağrılacak adaylar, ayrıntılı kıymetlendirme süreci sonrasında belirlenecek. Mülakat öncesinde yahut sonrasında uygulanacak kapsamlı kıymetlendirme süreçlerinde elenen adaylar rastgele bir hak tezinde bulunamayacak. Tüm bu evrelerin sonucunda seçilen 2 aday TUA yahut TÜBİTAK 10 yıl bünyesinde istihdam edilecek. Süreçle ilgili tüm gelişme ve duyurular uzaya.gov.tr. adresinden yapılacak.
En değerli yapı
Uluslararası Uzay İstasyonu, 1998 yılında Dünya yörüngesine yerleştirildi. Ortadan geçen 24 yılda istasyona 150 milyar dolarlık yatırım yapıldı. İstasyonda insan araştırmaları, biyoloji ve biyoteknoloji, fizik ve materyal bilimleri, teknoloji geliştirme, dünya ve uzay bilimleri alanlarında 3 binden fazla deney gerçekleştirildi. Bugüne kadar Milletlerarası Uzay İstasyonu’nu 20 farklı ülkeden birçok bilim insanı 258 kişi ziyaret etti.
