Akçaabat’ta deniz kıyısında 13’üncü yüzyılın son periyodunda İmparator 2’nci Alexios tarafından yaptırıldığı bilinen ve Trabzon’un fethi sonrası 1468 yılında Osmanlı idaresine geçen Akçakale Kalesi’nde, Müze Müdürlüğü ve Akçaabat İlçe Belediyesi’nce 8 ay evvel başlatılan hafriyat çalışmaları devam ediyor.
Kazı çalışmalarında Bizans periyoduna ilişkin 8 mezar ve bu mezarlara ilişkin iskeletler, Bizans ve Osmanlı periyotlarına ilişkin sikke ve seramik modüllerine ulaşıldı. Karada tek nefli kilise gün yüzüne çıkarılırken, deniz altında ise kaleye ilişkin çeşitli tarihi kalıntılar da bulundu. Çok sayıda mezar tespit edilen kalede, birkaçı tahrip edilmiş mezarların, Bizans yordamı gömü formülleriyle defnedildiği, bir kısmının çatı kiremitleriyle muhafaza altına alındığı, bir kısmının ise direkt toprağa gömüldüğü ortaya çıkarıldı. Tarihi kalenin kalıntıları için denizde de arama çalışmaları yapılıyor. Dalgıçlar eşliğinde deniz altında 80 metreye ulaşan derinlikteki armalarda ise kaleye ilişkin çeşitli tarihi kalıntılara ulaşıldı. Hafriyat çalışmalarının haziran ayına kadar bitirilmesi hedeflenirken, çalışmalarının tamamlanmasının akabinde elde edilen kalıntılar, tıpkı kalede sergilenecek.
‘DALGIÇLARIMIZLA BİRLİKTE BİR ARAŞTIRMA YAPTIK’
Akçaabat Belediye Lideri Osman Nuri Ekim, kazıların kapsamlı yapıldığını belirterek, şunları söyledi:
“Biz 8 ay evvel burada müzeler müdürlüğümüz ile birlikte bir hafriyat çalışmasını başlattık. Yapmış olduğumuz hafriyat hem kalenin iç surları içerisinde hem de denizin altında surların alt kısmındaki bölgede dalgıçlarımızla bir arada bir araştırma yaptık. Bu araştırma esnasında deniz kısmında da o periyoda ilişkin kalıntılar bulduk. Periyodun topları ve o toplara ilişkin gereçler, kale içerisinde de Roma, Bizans ve Osmanlı devrine ve yakın tarihe ilişkin buluntular tespit ediyoruz. Yapılan hafriyat çalışmalarında toplar, gülleler, yeniden Roma periyoduna ilişkin, Bizans periyoduna ilişkin porselenler, kemik modülleri bulduk. Yapılan çalışmalarda sarnıç tespit edildi. Sarnıçtan tatlı su çıkıyor ve bu kalenin gereksinimini karşılıyor. En azından o sarnıçtan çıkan tatlı su kaynağı ile bir arada kalenin o devir su gereksinimi karşılanmış. Bu buluntuları da müze müdürlüğümüzle birlikte müdafaa altına alıyoruz.”
‘BÖLGENİN TURİZME KAZANDIRILMASI İÇİN ÇALIŞMA YAPACAĞIZ’
Haziran ayında kaledeki hafriyat çalışmalarının tamamlanmasını planladıklarını kaydeden Ekim, “Kazı çalışmalarımız bittikten sonra onarım çalışmalarımız başlayacak. Bu bölgede burayla ilgili çıkan buluntulardan toplanan datalar işlenerek bu bölgeye ilişkin nasıl bir onarımın yapılacağı ile ilgili projelendirmemiz gerçekleşecek. Yaklaşık bir ay içerisinde buradaki kazıyı nihayetlendirmeyi düşünüyoruz ondan sonra da onarım planlarımızı hazırlayıp bu bölgenin turizme kazandırılması için çalışma yapacağız. Alanın toplumsal alan olarak kıymetlendirilmesi noktasında da bir çalışma gerçekleştireceğiz. Akçakale’nin bundan 1200 ile1300 yıl öncesine dayanan bir tarihinin olması da değerli bir konu. O periyottan beri burada yaşamış ve yaşanmışlıkları bu tarihi hafriyat ile bir arada tespit edip ortaya çıkarmaya uğraş ediyoruz” diye konuştu.
AKÇAKALE KALESİ
Trabzon’un Akçaabat ilçesine bağlı Akçakale Mahallesi’nde 900 yılın üzerinde tarihi geçmişe sahip olan Akçakale Kalesi, Trabzon’un fethi sonrası 1468 yılında Osmanlı idaresine geçti. Kale, Cumhuriyet devrinde hazine malı olarak devlete devredildi. 2005 yılında 475 bin TL bedelle kamulaştırılan Akçakale Kalesi’nde 2007 yılında kurtarma hafriyatları yapıldı. O devirde yapılan hafriyat çalışmalarında 4 iskelet, kemik modülleri, toprak kaplar, bronz çiviler ve Bizans seramiği modülleri bulundu. Moloz ve kesme taştan yapılmış olan kalenin büyük kısmı yıkılmasına karşın ana gövdesi günümüze kadar ulaşırken, son yıllarda kale tarım yeri ve çocukların oyun alanı olarak kullanılıyordu.
?
